Ik ben trots op Zweden. Zij hebben hun fout ingezien en hun aanpak in 2021 radicaal gedraaid. Dat heeft geleid tot veel betere bescherming, minder problemen en realisme. Anders Tegnell riep eind november al dat ze een zware winter verwachten. Hij had (voor het eerst?) gelijk. Zweden heeft nieuwe maatregelen afgekondigd op 10 januari 2022:
Als ik eerlijk ben, wel wederom te laat, maar voor Zweedse begrippen, fantastisch! In de afbeelding zie je een flink verschil tussen de mentale gezondheid in Zweden in 2020 en 2021. Een flinke sprong voorwaarts, maar ruim achter Denemarken en Duitsland. De data komt van YouGov
Mentale gezondheid is niet zozeer gekoppeld aan lockdowns, maar het gevoel van veiligheid. Denemarken en Duitsland hadden een pro-actieve houding. In China en Singapore zie je kleine verbeteringen, ondanks draconische lockdowns. Maar zoals gezegd, gaat het niet om lockdowns, maar om veiligheid. In landen waar mensenrechten met voeten getreden worden, mag je geen grote vooruitgang verwachten.
Dat het draait om veiligheid en niet zozeer lockdowns zie je ook terugkomen in meer kwalitatieve interviews met Zweedse kinderen waar 77% zich zorgen maken (Sarkadi A et al 2022).
– “Ik ben bang dat ik doodga”, 7-jarige
– “Ik weet dat het voor mij niet zo gevaarlijk is, maar ik hoop dat de oudere familieleden niet besmet raken”, 9-jarige
– “Ik ben het meest bezorgd om de ouderen die het heel zwaar hebben”, 14 jaar
– “Dat mijn ouders hun baan verliezen”, 14 jaar
– “Ik ben bang dat de maatregelen voor eeuwig zijn”, 17-jarige
– “Ik ben bang dat wij alleen overblijven als oude mensen doodgaan, maar mijn moeder zegt dat het niet zo is”, 7-jarige
Als je met kinderen hebt gewerkt, dan weet je dat kinderen niet alles begrijpen, maar wel van alles voelen.
We weten ook uit meer kwantitatief onderzoek uit Zweden gebaseerd op de PHQ-9, dat de groep 15-29 disproportioneel hard getroffen is, ondanks open horeca gelegenheden. Cijfers waren in Zweden wederom slechter dan in de buurlanden.
Het probleem zit veel minder in maatregelen en lockdowns, want die zijn voor iedereen vervelend. Ik snap dat het intuïtief is, maar mijn stelling dat individuele vrijheid gefundeerd is op collectieve vrijheid, is niet een uniek inzicht. Het is geen verzinsel van mij of een overtuiging. Het is een gegeven binnen mijn vak van vitaliteit. Het is een conclusie gebaseerd op kwantitatieve en kwalitatieve data gecorrigeerd op vele covariaten.
De jeugd wordt disproportioneel getroffen. Daar zijn we het al heel snel over eens. De oorzaken ga je niet met je onderbuikgevoelens kunnen onderbouwen. Daar is het onderwerp veel te complex voor, maar de boodschap is duidelijk. We moeten dus actiever en gerichter bezig zijn met kinderen en adolescenten.